Risicomanagement is een van de belangrijkste elementen van een sterke veiligheidscultuur. Het betekent dat alle medewerkers risico’s op de werkvloer kunnen herkennen, inschatten en mogelijke gevaren kunnen voorkomen. Door preventief te handelen voorkom je dat risico’s uitgroeien tot grote incidenten.

Maar hoe zorg je ervoor dat medewerkers dit in de praktijk goed doen en risico’s serieus nemen? Met behulp van de veiligheidsladder! Hoe dat precies werkt leggen we je uit in dit artikel!

Wat is de veiligheidsladder?

De veiligheidsladder of safety culture ladder (SCL) is een certificering én een praktisch hulpmiddel om te meten hoe veilig jouw organisatie werkt. Elke trede op de ladder staat voor een stap in de ontwikkeling naar een sterke veiligheidscultuur. Hoe hoger je komt, hoe beter. Je gaat van het negeren van veiligheid op trede 1, naar het naleven van regels en beleid en uiteindelijk een proactieve aanpak vanaf trede 4, waarbij medewerkers actief meedenken en meewerken aan een veilige werkomgeving. Het doel? Veiligheid als vanzelfsprekend zien en incidenten voorkomen.

Zo draagt de veiligheidsladder bij aan een beter risicomanagement:

Van reactief naar proactief handelen

Op trede 2 van de ladder is het handelen nog vooral reactief: er wordt pas iets gedaan als er al een incident heeft plaatsgevonden. Maar dan ben je al te laat. Om écht veilig te werken, is het cruciaal om risico’s vooraf te herkennen en in te grijpen vóórdat het misgaat. Vanaf trede 4 wordt het verschil pas echt gemaakt. Hier nemen bedrijven proactief maatregelen om risico’s te voorkomen en is veiligheid iets dat in de hele organisatie leeft. Hoe hoger je komt, hoe beter het risicomanagement wordt én hoe meer lagen binnen de organisatie erbij betrokken zijn. Medewerkers herkennen risico’s dus sneller, wat ongelukken voorkomt.

Tip: Maak risico’s herkenbaar en begrijpelijk. Met duidelijke video’s, animaties en infographics laat je medewerkers zien welke risico’s er zijn, hoe ze die herkennen en wat ze moeten doen bij een incident. Zo vergroot je het bewustzijn en stimuleer je veilig gedrag.

Concrete doelen door SCL

De veiligheidsladder helpt organisaties om structuur te brengen in hun veiligheidsbeleid. De SCL maakt veiligheid en risicomanagement namelijk meetbaar en concreet. Een eerste meting laat precies zien waar je als organisatie staat. Op basis daarvan kun je gericht aan de slag met een plan en concrete stappen zetten om het risicomanagement te verbeteren en de volgende trede te behalen op de veiligheidsladder. Werken naar een duidelijk doel geeft overzicht én motiveert medewerkers.

Tip: Voer regelmatig risicoanalyses uit. Door risico’s continu in kaart te brengen en verbeteringen door te voeren, zorg je voor effectief en toekomstgericht risicomanagement. Communiceer mogelijke nieuwe risico’s zodat medewerkers alert blijven.

Actieve betrokkenheid van medewerkers

Om de hoogste trede van de veiligheidsladder te bereiken, is betrokkenheid van medewerkers onmisbaar. Dat betekent: niet afwachten, maar zélf actief aan de slag gaan met veiligheid door onveilige situaties te melden, risico’s te signaleren en preventief te handelen. Medewerkers moeten hierbij ruimte krijgen om mee te denken en verbeteringen aan te dragen. Misschien ontdekken ze zelf wel nieuwe risico’s of hebben ze tips voor andere medewerkers over hoe ze met risico’s om kunnen gaan. Zo groeit niet alleen de veiligheid, maar ook de betrokkenheid. Zorg er hierbij voor dat medewerkers ook weten hoe ze risico’s kunnen melden.

Tip: Beloon veilig gedrag. Een klein presentje kan al motiveren om actief met veiligheid bezig te zijn. Denk aan een trofee, T-shirt of een ander gepersonaliseerd cadeau.

Kortom, de veiligheidsladder helpt organisaties om hun risicomanagement te verbeteren en de kans op incidenten te verkleinen. Met duidelijke visuele middelen zorg je dat iedereen risico’s herkent én voorkomt. Hulp nodig? Cooler Media maakt visuele content die veiligheidscommunicatie helder en effectief maakt zodat jouw organisatie blijft klimmen op de veiligheidsladder!